Als actief lid van je vereniging liggen er genoeg taken voor je om je tanden in te zetten. Maar hoe verzet je al dat werk zonder dat je na een paar maanden hard bikkelen uitgebrand op de bank zit? Veel leden van een vereniging hebben naast hun vrijwilligerswerk een betaalde baan. Hoe ga je met een goed gevoel aan de slag voor je vereniging? En waar kan je energie uit putten?
In 2021 waren er naar schatting 240.400 personen die van de huisarts de diagnose neurasthenie/surmenage kregen. Dat zijn moeilijke woorden voor overspannenheid. Nu klinkt dat al als een grote groep, toch zijn deze cijfers van het ministerie van Volksgezondheid & Zorg een onderschatting. Niet iedereen met overspanningsklachten meldt zich bij de huisarts, een deel van de mensen meldt zich bijvoorbeeld alleen bij de bedrijfsarts.
In onze hectische wereld, waar stress vaak een constante metgezel lijkt te zijn, is het vinden van effectieve manieren om te ontspannen belangrijker dan ooit. Hoe zorg je ervoor dat je inzet voor je vereniging, club of community niet leidt tot een burnout? En hoe ga je met een goed gevoel aan de slag voor je vereniging?
Dit blog behandelen we hoe je de energie vindt om met een goed gevoel aan de slag kan voor je vereniging. Er zijn drie vlakken waar je energie uit kan putten:
- Speelse aanpak
- Macht over zelfvertrouwen
- De juiste mensen
1. Speelse aanpak
Om energie te vinden, is het van belang om voor een speelse aanpak te kiezen. Het verenigingsleven kan best stressvol zijn, maar spelen maakt alles leuker. Creëer een avontuur voor jezelf, kies je personage en omarm je nieuwsgierigheid. Nieuwsgierigheid maakt niet alleen ons leven plezieriger, het stelt ons ook in staat ons langer te concentreren.
Het plezier vinden is vers twee. Het liedje ‘A Spoonful of Sugar’ uit de Mary Poppins film geeft ons een tip hoe we dit plezier kunnen vinden. De eerste zin van het liedje luidt: “In every job that must be done, there is an element of fun. You find the fun and snap! The job’s a game.” Vraag jezelf het volgende af: hoe zou dit eruit zien als het leuk was? Voordat je het weet ben je van het proces aan het genieten in plaats van het resultaat. Ter motivatie kan je bijvoorbeeld een Post-it aan je beeldscherm hangen, waarop dit staat.
Soms wordt je lijst met taken steeds groter en groter, terwijl je de taken die je nog had liggen nog niet eens succesvol zijn afgerond. Verlaag de drempel voor jezelf. Zie de steeds groter wordende lijst van taken niet als een teken van falen, bekijk je ‘falen’ anders. Geen enkel falen is enkel een mislukking, het is een uitnodiging om iets nieuws te proberen. Wees niet serieus, maar wees liever oprecht en focus je niet langer op het resultaat maar op het gehele proces.
"In frivolity there is a lightness which can rise. But in seriousness is a gravity that falls, like a stone."
→ G.K. Chesterson
Serieus zijn wordt overschat
Als je meer wilt bereiken zonder je levenslust te bederven, is de eerste stap zorgen dat al het werk dat je voor de vereniging doet, je met een speels gevoel benadert. Er zijn drie manieren waarop je de speelse geest in je leven kunt integreren:
- Benader dingen met een gevoel van avontuur - Wanneer je in de juiste personage stapt, wemelt elke dag van de mogelijkheden om het leven te zien als een spel, vol verrassingen en zijmissies.
- Vind het plezier - Denk aan Mary Poppins: er zit een element van plezier in elke taak, zelfs als dat niet altijd duidelijk is. Probeer jezelf af te vragen hoe dit eruit zou zien als het leuk was, en werk vervolgens verder aan je projecten met die gedachte in je achterhoofd.
- Verlaag de drempel - Mislukkingen zijn enkel mislukkingen als je dat denkt - en niet elk probleem hoeft met zo'n ernstig gezicht te worden benaderd. Dus wat zou het betekenen om je werk met minder ernst en meer oprechtheid te benaderen? Probeer je meer te focussen op het proces dan op het resultaat.
2. Controle over je zelfvertrouwen
Een groter zelfvertrouwen zorgt voor een goed gevoel. Geloven dat je iets kunt is de eerste stap om ervoor te zorgen dat je het daadwerkelijk gaat doen. Zet de knop achter in je nek om en pak de macht over je eigen zelfvertrouwen. Geen idee hoe je de volgende taak moet aanvliegen? Bedenk dan dat er genoeg filmpjes zijn op het internet die stap voor stap uitleggen hoe je iets doet. Als zij het kunnen, kun jij het ook.
Verder geeft het verbeteren van je vaardigheden een boost aan je zelfvertrouwen. Maar hoe verbeter je jouw vaardigheden? Denk aan een vaardigheid waar je jaren tijd aan hebt besteed. Tekenen, schilderen, breien of schaatsen. Waarschijnlijk heb je een vaste manier om het te doen. De kunst is nieuwe dingen net zo aan te vliegen, zoek naar een vaste routine.
Tot slot het protégé-effect. Je leert zelf een hele hoop als je iemand anders onder je vleugels neemt. Misschien is je opvolger al bekend? Betrek diegene in je werkzaamheden. Je hoeft geen goeroe te zijn, je kunt gewoon een gids zijn. Door iemand onder je vleugels te nemen neem je verantwoordelijkheid voor je werk. Eigenaarschap, om maar een hippe term te gebruiken. Door anderen te betrekken in je eigen proces, wordt dit proces voor jezelf ook een stuk duidelijker. Wanneer we geen grip kunnen krijgen op de situatie, kunnen we altijd terugvallen op controle over het proces. Wees de baas over je eigen mindset en dat kan gemakkelijk wanneer je mindset van 'moeten' naar 'kiezen' verandert. “Ik kies ervoor mijn vervanger alvast te betrekken bij het proces,” in plaats van: “Ik moet mijn vervanger inwerken.”
“Everything can be taken from a person but one thing: the last of the human freedoms - to choose one’s attitude in any given set of circumstances, to choose one’s own way.”
→ V. Frankl
Controle is een eng woord
Misschien vind je controle een eng woord, maar dat hoeft het niet te zijn. Wanneer we zeggen dat de tweede energizer macht is, bedoelen we niet dat je controle over anderen uitoefent. Hier bedoelen we simpelweg het gevoel van controle om je werk, leven en toekomst in eigen handen te nemen. Er zijn drie manieren waarop je vanaf nu je gevoel van controle kunt vergroten:
- Begin met zelfvertrouwen - We denken dat ons zelfvertrouwen vast staat, maar eigenlijk is het uiterst kneedbaar. Dus waarom probeer je niet 'de zelfvertrouwen-schakelaar om te zetten' en de rol te spelen van iemand die al vol zelfvertrouwen zit.
- Verbeter je vaardigheden - Vraag jezelf af: als ik helemaal nieuw zou zijn in deze taak, hoe zou dat er dan uitzien? En hoe kan ik beginnen anderen te onderwijzen, ook al ben ik nog geen expert.
- Pak de macht - Ten slotte, kijk wat je kunt doen om verantwoordelijkheid te nemen, zelfs in momenten waarin je niet de controle hebt zoals je zou willen. Onthoud, als je niet kunt kiezen waar je aan werkt, kun je nog steeds kiezen hoe je eraan werkt. Het resultaat ligt niet altijd in jouw handen. Maar het proces en zeker je mindset, vaak wel.
3. De juiste mensen
Het leven is leuker met gelijkgestemden om je heen. Vind je groep. Al heb je die waarschijnlijk al gevonden, je wordt immers niet zomaar lid van een vereniging. Vrijwilligerswerk kan een gezonde ‘compensatie’ en ‘spill over’ zijn voor de stress van de rest van het leven. Maar vrijwilligerswerk kan helaas zelf ook een bron zijn van burn-out, stress of, de voor vrijwilligerswerk waarschijnlijk relevantere term, bore-out.
Vrijwilligers burn-out is een interessant fenomeen. Voor zover bekend in de literatuur lopen vrijwilligers een veel lager risico op burn-out in een klassieke burn-out gevoelige sector zoals de zorg. De eerste verklaring is dat vrijwilligers zichzelf bewust aanmelden om iets te doen, maar ook omdat de kans veel groter is dat je je omringt met gelijkgestemde mensen.
Ga tijdens je werkzaamheden die je doet voor je vereniging voor een ‘kameraadschap mindset’ om het goede gevoel te behouden. Teamwork is niet alleen een manier om taken te verdelen, het is ook een psychologische toestand. Zoek synchroniciteit binnen je groep. Synchroniciteit verwijst naar de gebeurtenis van twee of meer gebeurtenissen die geen causaal verband lijken te hebben, maar toch betekenisvol met elkaar verbonden zijn en op een of andere manier samenvallen of synchroniseren. Synchroniciteit maakt dat we anderen willen helpen: “Dat is toevallig dat je daar mee bezig bent, daar had ik net iets over gelezen. Ik zal je het linkje even doorsturen.” Het zorgt ervoor dat we onszelf ook een beetje helpen. Even ervaren we dankzijwat willekeurige vriendelijke gestes de helper's high. Denk aan dit gevoel wanneer jezelf ergens mee vast zit en vraag hulp aan anderen. Er is een kans dat jij ze dat zelfde goede gevoel geeft.
Tot slot: maak van overcommuniceren je nieuwe hobby. Wanneer je denkt dat je voldoende hebt gecommuniceerd, is dat vrijwel zeker niet het geval. Overcommuniceer het goede. Overcommunicatie zal niet alleen je ‘kameraden’ inspireren; het zal ook jou inspireren. Overcommuniceer ook het minder goede, maar zie het als minder goed, niet als slecht.
Energievampiers. Ze zuigen het leven uit een sociale situatie, waardoor iedereen in de omgeving uitgeput achterblijft.
Het leven is leuker met gelijkgestemden om je heen
Er zijn mensen die van nature je energie verhogen - de truc is om ze te vinden en om energievampiers zoveel mogelijk te vermijden.
- Word een teamspeler - Probeer de mensen waarmee je werkt te behandelen als kameraden in plaats van concurrenten.
- Steek een helpende hand uit - Het opbouwen van verbindingen met mensen gaat ook over het uitsteken van een helpende hand. Dit werkt in twee richtingen; we helpen niet alleen zelden anderen, we vragen ook te zelden om hulp. Probeer daarom te vragen: wat kan ik doen om iemands dag op te fleuren?
- Onthoud: “Je hebt nooit genoeg gecommuniceerd” - Onthoud tot slot de meest vergeten waarheid over menselijke interactie: wanneer je denkt dat je te veel hebt gecommuniceerd, heb je waarschijnlijk niet genoeg gecommuniceerd. Is er een stukje informatie dat je achterhoudt dat de gemoedstoestand van iemand anders zou kunnen verbeteren? Spreek jezelf uit.
Meer tips voor het verenigingsleven
Bij Congressus geven we graag tips hoe je met een goed gevoel aan de slag kunt voor je vereniging. Onze eerste tip is vanzelfsprekend:
“Probeer onze verenigingssoftware eens.”
Maar we hebben nog veel meer kennis die we met jullie delen. Zo is dit artikel het laatste deel uit onze reeks over burn-outs. Hieronder vind je de eerste twee delen uit de reeks en we verwijzen naar een artikel dat onze verenigingen software uitgebreid toelicht. De juiste software kan al heel wat druk van je schouders weghalen. Heb je zelf een gouden tip hoe je met een goed gevoel voor je vereniging aan de slag kan? Laat het ons weten.
Meer lezen over werken met een goed gevoel? Het boek "Feel-Good Productivity: How to Do More of What Matters to You" door Ali Abdaal is een inspiratie voor deze blog reeks.
Lees ook:
- 3 tips om blokkades binnen het verenigingsleven op te heffen
- 3 tips om jezelf en de vereniging goed te onderhouden
- Wat is de verenigingssoftware van Congressus?